Co dalej z koncesjami naziemnymi Republiki i wPolsce24? Sąd decyduje ws. skargi konkurenta

21 czerwca Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zdecydowała, że ósmy multipleks zasilą kanały informacyjno-publicystyczne Republika i wPolsce24. W konkursie przepadły wnioski węgierskiej firmy TV2 Média, która chciała uruchomić rozrywkowo-lifestylowy kanał PTV, a także należącej do Grupy MWE Networks spółki Polskie Media P.S.A. Zaproponowała ona kanał Polska24, który miał walczyć z fake newsami i dezinformacją.

Ekspresowa koncesja dla dwóch stacji

2 lipca przewodniczący KRRiT podpisał koncesje. Republika ma być finansowania m.in. z datków sympatyków, a wPolsce24 z kredytu. Kilka dni później koncesje zostały opublikowane. Republika w ekspresowym tempie, bo już 12 lipca rozpoczęła nadawanie na MUX-8. Stacja wPolsce24 pojawiła się na multipleksie na początku września.

Zasiadający w KRRiT prof. Tadeusz Kowalski ocenił, że przyznanie koncesji nastąpiło „z naruszeniem zasady dochowania należytej staranności wynikającej z braku wystarczającej informacji o wnioskodawcach i zignorowaniu niektórych opinii ekonomicznych”.

Szefostwo Grupy MWE Networks zaskarżyło decyzję KRRiT do sądu. – Skarżymy decyzję, zarzucając naruszenie przepisów prawa, błędną ocenę wniosków oraz brak przejrzystości w postępowaniu, w tym brak protokołu z posiedzenia. Uważamy, że decyzja mogła być podjęta niezgodnie z zasadami równego traktowania i bezstronności. Wnosimy o uchylenie tej decyzji oraz wstrzymanie jej wykonania – mówił Warda.

KRRiT wydała decyzje koncesyjne z postanowieniem o rygorze natychmiastowej wykonalności. - Organ ma prawo nadać rygor natychmiastowej wykonalność wydanej przez  siebie decyzji w sytuacji, gdy występuje interes społeczny lub ważny interes strony a nadanie tego rygoru wynika z niezbędności wdrożenia wydanej przez organ decyzji w życie – czytamy w uzasadnieniu. Regulator powołuje się na orzeczenie WSA w Krakowie.

–  W opinii organu nie ma wątpliwości, iż w sprawie zachodzi ważny interes społeczny jakim jest zwiększenie pluralizmu i konkurencyjności na krajowym rynku medialnym a co za tym idzie spełniona została jedna z przesłanek uprawniających organ do nadania opisanej wyżej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności – tłumaczył w dokumencie przewodniczący KRRiT Maciej Świrski.

Sąd uchylił postanowienie KRRiT

W środę przed WSA w Warszawie odbyła się rozprawa dotycząca skargi Polskich Wolnych Mediów. Część posiedzenia była niejawna. Rozpatrywano podczas niej kwestię rygoru natychmiastowej wykonalności. Z BIP WSA w Warszawie wynika, że uchylono zaskarżone postanowienie i zasądzono zwrot kosztów postępowania. Jako pierwszy o tym poinformował satkurier.pl.

Zgodnie z przepisami, rygor natychmiastowej wykonalności można zastosować „gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony”.

Jak relacjonuje w rozmowie z Wirtualnemedia.pl, adwokat Krzysztof M. Bartkowiak, pełnomocnik Polskich Wolnych Mediów, Sąd po wysłuchaniu stanowisk obecnych na rozprawie pełnomocników zamknął rozprawę i udał się na naradę. Po przerwie strony zostały poinformowane o odroczeniu publikacji wyroku do dnia 9 kwietnia.

– Na rozprawie podtrzymaliśmy naszą skargę i wskazane w niej zarzuty co do nieprawidłowości w postępowaniu koncesyjnym. Skarga wskazuje na szereg uchybień regulatora, w tym m.in brak sporządzenia we właściwym trybie i formie protokołu z posiedzenia KRRiT z dnia 21 czerwca 2024r. (tj. posiedzenia, na którym głosowano w sprawie wniosków koncesyjnych – wylicza Bartkowiak.

Na tym nie koniec. Nadawca zarzuca KRRiT „naruszenie art. 36 ustawy o radiofonii i telewizji (tj. przepisu określającego przesłanki udzielenia koncesji) oraz naruszenie ogólnych zasad postępowania administracyjnego - w tym zasady wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, zasady bezstronności i równego traktowania stron, zasady działania w zaufaniu do organu”.

Polskie Wolne Media mogą ubiegać się o odszkodowanie

Jakie działania podejmą Polskie Wolne Media po wyroku? – Wnioski skargi obejmują uchylenie zaskarżonej decyzji, względnie stwierdzenie przez Sąd wydania tej decyzji z naruszeniem prawa. Ewentualne dalsze kroki spółki zależeć będą od treści wyroku, jaki w tej sprawie wyda Sąd w dniu 9 kwietnia br. – dodaje pełnomocnik Polskich Wolnych Mediów.

W przypadku uchylenia decyzji koncesyjnych, sprawa może jeszcze potrwać wiele miesięcy po ewentualnym odwołaniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W 2021 roku NSA uchylił decyzję szefa KRRiT Jana Dworaka z 2016 roku w sprawie cofnięcia koncesji Radia Hobby z powodu rosyjskiej propagandy. Stacja i tak nie powróciła.

Nie doszło też do powrotu na multipleks stacji ATM Rozrywka, choć WSA przychylił się do jej skargi. Kanał stracił koncesję, bo zdaniem regulatora, nie złożył na czas wniosku o jej przedłużenie. Nadawca twierdził co innego, a zamieszanie miało miejsce podczas pandemii. Koncesję na MUX-1 otrzymał wówczas kanał Antena HD Grupy MWE Networks.

Nadawca ATM Rozrywka mógł wnioskować o przywrócenie terminu o złożenie wniosku o przedłużenie koncesji. Tak się jednak nie stało. Jak będzie tym razem? Powtórny konkurs na miejsca na MUX-8 (dwa po Metro i Zoom TV i tak zwolnią się z końcem roku, ViDoc TV usunięto) czy walka o odszkodowanie ze strony spółki związanej z Grupą MWE Networks?

– Sprawa jest złożona, a jej dalszy przebieg zależny będzie od uzasadnienia wyroku, które poznamy po 9 kwietnia. Na tym etapie byłoby przedwczesne, by przesądzać o skutkach ewentualnego uchylenia decyzji koncesyjnych. Po zapoznaniu się z treścią orzeczenia oraz jego uzasadnieniem, będziemy mogli odnieść się do dalszych możliwych scenariuszy i ewentualnych roszczeń – mówi Wirtualnemedia.pl Karol Warda, prezes Polskich Wolnych Mediów. 

Ekspert od prawa medialnego o możliwych skutkach wyroku

Wojciech Szymczak, partner i radca prawny z Kancelarii Prawnej Media zauważa w rozmowie z Wirtualnemedia.pl, że wyrok WSA w Warszawie nie zamknie sprawy, ponieważ przysługiwać będzie od niego jeszcze skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

–  Rezultatem tego postępowania sądowo-administracyjnego może być oddalenie skargi albo uchylenie decyzji Przewodniczącego KRRiT, stwierdzenie nieważności decyzji lub stwierdzenie wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa – zauważa prawnik.

Jego zdaniem kluczowe dla ostatecznego kształtu rozstrzygnięcia jest to, czy skarżona decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne. – Ustawa o radiofonii i telewizji, w przeciwieństwie do np. Prawa geologicznego i górniczego, nie wskazuje by rozpoczęcie działalności objętej koncesją trzeba było uważać za zaistnienie takich nieodwracalnych skutków prawnych – zauważa ekspert.

Szymczak dopuszcza scenariusz, w którym przewodniczący KRRiT Maciej Świrski będzie zmuszony do przeprowadzenia ponownego konkursu dotyczącego miejsc na ósmym multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej.

– Jest możliwe, że jeśli sąd administracyjny dopatrzy się naruszeń przy wydawaniu decyzji o udzieleniu koncesji na nadawanie, to zostanie ona uchylona. Wówczas ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu będą wiązać Przewodniczącego KRRiT, którego działanie było przedmiotem zaskarżenia – może to prowadzić do udzielenia koncesji innemu podmiotowi niż pierwotnie – dodaje.

Sąd nie musi jednak doprowadzić do uchylenia koncesji. – Stwierdzenie, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa, mogłoby natomiast stanowić prejudykat otwierający drogę do dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa. Wówczas koncesja w dalszym ciągu byłaby udzielona spółkom Telewizja Republika S.A. i Fratria sp. z o.o., ale spółce Polskie Wolne Media p.s.a. przysługiwałoby roszczenie odszkodowawcze – przekonuje Szymczak.

Jak wysokie może być zadośćuczynienie? – Mając na uwadze 10-letni okres koncesyjny, podczas którego spółka mogłaby uzyskać znaczne dochody z nadawania reklam w ogólnopolskim multipleksie, w grę z pewnością wchodziłyby wielomilionowe kwoty – odpowiada przedstawiciel Kancelarii Prawnej Media.