X naprawia Community Notes. "Może ograniczyć masowe manipulacje"

Usuwanie treści, które wprowadzają w błąd odbiorców nie jest najlepszym sposobem walki z dezinformacją. To trochę zamiatanie problemu pod dywan. Lepszym rozwiązaniem jest edukacja społeczeństwa poprzez pokazywanie i wyjaśnianie wszelkich prób manipulacji w mediach. Dzięki temu niejako uzbrajamy społeczeństwo w wiedzę i narzędzia, dzięki którym będą w stanie bronić się sami. Takim narzędziem docelowo miało być Community Notes. Jednak szybko idea jego działania została wypaczona.

Dlaczego Community Notes nie działają?

Aby dodać notkę, należy być zweryfikowanym użytkownikiem X (mieć długi staż na platformie, nie mieć w historii banów profilu). Następnie inni zweryfikowani użytkownicy mogą oceniać naszą notkę. Jeśli zbierze ona dużo głosów na tak, to zostanie opublikowana, lub nie w przeciwnym wypadku. 

Bardzo szybko zaczęły powstawać grupy użytkowników o podobnym poglądach, które swoimi głosami były w stanie pozbywać się Community Notes, których nie chcieli. Finalnie aż 85 procent z nich nie osiągała odpowiedniego wskaźnika (stosunku głosów na tak i na nie) i nie pojawiała się w ogóle użytkownikom X. Nawet pomimo tego, że były uzasadnione i merytoryczne. Ten precedens jest widoczny zwłaszcza w przypadku Community Notes dotyczących kwestii politycznych.

Zmiany w systemie Community Notes

Czy zapowiedziana poprawa Community Notes wystarczy?

– Najnowsze zmiany w systemie Community Notes, mające na celu wykrywanie i neutralizowanie skoordynowanych działań między autorami notatek a osobami oceniającymi, to krok w dobrym kierunku. Rozszerzenie algorytmu o możliwość identyfikowania nienaturalnych korelacji w ocenach i traktowania ich jako pochodzących od jednego użytkownika może realnie ograniczyć masowe manipulacje. To szczególnie istotne w kontekście ataków prowadzonych przez boty, zorganizowane grupy aktorów zewnętrznych czy po prostu użytkowników z silnym przekonaniem ideologicznym, którzy z premedytacją zaniżają lub podbijają ocenę notatek, aby te nie zostały wyświetlone – komentuje Marcel Kiełtyka ze Stowarzyszenia Demgog.

Facebook oraz Instagram już wiele lat temu potrafiły takie grupy wzajemnego wsparcia (lajkowanie, komentowanie i udostępnianie treści, aby wywindować je w algorytmie) identyfikować, po czym ograniczać ich wpływ czy wręcz w całości banować profile. Więc jest to rozwiązanie jak najbardziej realne i do wdrożenia przez platformę Elona Muska. 

– Warto podkreślić, że choć Community Notes to interesujący projekt z potencjałem, nie jest on w stanie zastąpić profesjonalnego fact-checkingu prowadzonego przez niezależne organizacje – dodaje Kiełtyka. 

– Wymóg uzyskania konsensusu między użytkownikami o przeciwnych poglądach ideologicznych sprawia, że wiele istotnych notatek nigdy nie zostaje pokazanych, zwłaszcza w przypadku kontrowersyjnych tematów, takich jak szczepionki, aborcja czy zmiana klimatu. Tymczasem badania pokazują, że współpraca platform społecznościowych z profesjonalnymi organizacjami fact-checkingowymi, jak ma to miejsce np. na Facebooku przynosi realne efekty. Oznaczenia przygotowywane przez ekspertów działają nie tylko wobec osób skłonnych zaufać analitykom, ale wpływają również na odbiór informacji przez użytkowników sceptycznych. Z tego względu należy traktować Community Notes raczej jako ciekawe uzupełnienie systemu walki z dezinformacją, a nie jego fundament – mówi Marcel Kiełtyka. 

Nie możemy zapominać, że podobne rozwiązanie wprowadza na swoich serwisach Meta (Facebook, Instagram, Threads) oraz TikTok. Dlatego dyskusja nad jego skutecznością oraz funkcjonowaniem nabiera coraz większego znaczenia.