Rynek agencji PR stoi jednoosobowymi firmami

To druga edycja badania dotyczące sektora agencji public relations, przeprowadzona przez zespół analityków Exacto oraz Uniwersytetu Warszawskiego, którym zarządzali prof. dr hab. Dariusz Tworzydło – kierownik zespołu badawczego, dr Przemysław Szuba oraz dr Łukasz Przybysz. Badania stanowią drugą edycję projektu zapoczątkowaną w roku 2020 podczas Kongresu Public Relations. 

Jednoosobowe działalności dominują w PR

W latach 2021-2024 na rynku pojawiło się 444 podmioty, z których 76 proc. stanowiły jednoosobowe działalności gospodarcze. Dla porównania w tym okresie zaczęło działać zaledwie 107 spółek.

Spośród 934 agencji, które funkcjonowały na rynku PR w 2020 roku (podczas pierwszej edycji badania), aż 329 zawiesiło lub zlikwidowało działalność do końca roku 2024. W takim ujęciu analitycznym widać, że rynek diametralnie się skurczył – piszą autorzy badania.

Wśród nowo otwartych firm – czyli po 2021 roku – zajmujących się komunikacją aż 3 na 4 tego typu podmioty prowadzone jest w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.

O ile w 2020 roku o sile sektora PR stanowiły głównie sp. z o.o. (62 proc. w ujęciu ogólnym), o tyle w 2024 roku nastąpiła istotna zmiana w tym zakresie – dominującą formą prawną stały się jednoosobowe działalności gospodarcze (prawie 49 proc.) i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (43 proc.).

– Duża reprezentacja jednoosobowych działalności gospodarczych w naszym badaniu pokazuje, jak wielu ekspertów w branży public relations pracuje na umowach B2B. Agencje w ten sposób szukają oszczędności, co zrozumiałe w obecnych warunkach gospodarczych. Jednocześnie taka elastyczna forma zatrudnienia daje specjalistom możliwość oferowania na rynku swoich usług w zakresie doradztwa czy szkoleń poza regularnym miejscem zatrudnienia – komentuje dla Wirtualnemedia.pl profesor Dariusz Tworzydło.

Spośród 934 agencji, które funkcjonowały na rynku PR w 2020 roku (podczas pierwszej edycji badania), aż 329 zawiesiło lub zlikwidowało działalność lub nie ma żadnej aktualnej wzmianki o obecności tych firm w sektorze agencji PR. Wśród firm, które z różnych przyczyn „upadły” dominują spółki (81 proc.).

Niemniej jednak od czasu pierwszej edycji badań pojawiło się znacznie więcej nowych podmiotów, które świadczą usługi kwalifikowane pod działalność public relations – analizuje zespół Exacto i UW.

Obraz struktury rynku usługodawców PR można opisać za pomocą zmiennej, jaką jest siedziba firmy. Tu od lat liderem jest Mazowsze. Niemal trzy piąte agencji działających w Polsce właśnie w mazowieckim ma swoją siedzibę. Centrum usług PR jest Warszawa z rekordową liczbą 563 zarejestrowanych podmiotów.

Zobacz: Etyczne przywództwo kluczowe w dobie globalnych zmian. Raport ICCO o public relations 

Rośnie liczba “weteranów” rynku PR

Badacze sprawdzili również, ile czasu działają na rynku poszczególne podmioty zajmujące się public relations. Okazuje się, że w stosunku do 2020 roku, w 2024 wzrosła liczba firm świadczących usługi doradcze przynajmniej od dwóch dekad (11 proc.).

– W 2020 roku tego typu agencji „weteranów” było niespełna 7 proc. Świadczy to o tym, iż duże agencje i te, które są trwale osadzone na rynku mają stabilną pozycję, która pozwala im tylko wzmacniać prowadzone działania. Jednak firmy te także narażone są na problemy będące wynikiem drastycznych zmian takich jak inflacja, pandemia, rosnące koszty pracy, wojna za wschodnią granicą. Powyższe wpływa na fakt, iż w znacznej części agencji zmienia się struktura zatrudnienia – wskazuje dr Przemysław Szuba z Exacto. 

Jak piszą badacze, na przestrzeni 4 lat, które upłynęły pomiędzy edycjami badania widać także zmianę sposobu informowania i promowania usług przez agencje PR. Komunikacja przeniosła się na LinkedIn, gdzie zaobserwowaliśmy wzmożoną aktywność w prowadzeniu oficjalnych kont firmowych.

– Rynek agencji PR w Polsce przeszedł znaczącą transformację w latach 2020-2024, na co wpłynęły pandemia, inflacja i rozwój sztucznej inteligencji. Liczba agencji wzrosła, jednak kilkaset firm zakończyło działalność, co może wskazywać na niestabilność sektora w wydaniu spółek prawa handowego. Rynek staje się coraz bardziej rozproszony, a kluczowym wyzwaniem pozostaje utrzymanie jakości usług w obliczu dynamicznych zmian – podsumowuje dr Łukasz Przybysz (Uniwersytet Warszawski).

W projekcie badawczym uczestniczył zespół badawczy EXACTO oraz pracownicy i współpracownicy Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego w składzie: prof. dr hab. Dariusz Tworzydło, dr Przemysław Szyba, dr Łukasz Przybysz oraz Tomasz Morozgalski, Alina Harelik, Aleksandra Matyjaszczyk, Dariia Alieksieieva, Wiktoria Tłoczek, Agata Wypchło.